درمان سرطان سینه به روش ایمونوتراپی

هر کدام از انواع درمان سرطان، به یک شیوه این بیماری را درمان می‌کنند اما هدف همه آن‌ها یک چیز است: از بین بردن سلول‌های سرطانی. شیمی درمانی این کار را با تزریق دارو انجام می‌دهد و رادیوتراپی با پرتوهایی که به بدن تابیده شده و مستقیما به سراغ سلول‌های سرطانی می‌روند. ایمونوتراپی، این کار را با قدرتمندتر کردن سیستم ایمنی بدن انجام می‌دهد. در این روش جدید درمان سرطان، همه چیز اختصاصی‌تر است و بر خلاف شیمی درمانی، تعداد خیلی کمتری از سلول‌های سالم آسیب می‌بینند. در این مطلب، چگونگی درمان سرطان (سرطان سینه) با ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی را می‌شناسیم.

سرطان سینه یکی از رایج‌ترین‌ها در دنیا

سرطان سینه، یکی از رایج‌ترین سرطان‌ها در دنیاست که بر خلاف تصور عمومی، مردان هم می‌توانند به آن دچار شوند. از هر صد کیس سرطان سینه در آمریکا، یکی از آن‌ها مرد است. اما این سرطان در زنان بسیار رایج‌تر است، یعنی از هر هشت زن، یکی در طول عمرش به سرطان سینه دچار خواهد شد. کیس‌های سرطان سینه، معمولا خانوادگی و ارثی نیستند اما ژن‌هایی مثل BRCA1 و BRCA2 می‌‌توانند شانس ابتلا به این سرطان و سرطان تخمدان را افزایش دهند. این ژن‌ها می‌توانند از پدر و مادر به فرزند برسند. در ایالات متحده و بیشتر کشورهای توسعه یافته، آمار این سرطان بالاست. بزرگ‌ترین ریسک فاکتورش هم مربوط به قرارگیری در معرض استروژن است.

ریسک فاکتورهای سرطان سینه

چه چیزهایی باعث می‌شوند که خطر ابتلا به سرطان سینه بالاتر برود؟ مطالعات نشان داده‌اند که پاسخ این سوال، این‌هاست:

• زن بودن: بله، این که زن باشید و به ویژه کمی هم پا به سن گذاشته باشید، شانس ابتلای شما به سرطان سینه را حدود ده برابر می‌کند.
• سابقه شخصی: اگر پیش از این تجربه بیوپسی سینه را داشته‌اید و در بافت سینه‌تان سارکینوما یا هایپرلپسی (بافت‌های غیرنرمال) یا حتی بافت سرطانی پیدا شده، ممکن است که دوباره به این بیماری دچار شوید.
• سابقه خانوادگی سرطان سینه: اگر در مادر، خواهر یا دخترتان سرطان سینه تشخیص داده شده (به ویژه در سنین پایین) شانس ابتلای شما هم خود به خود بالا می‌رود. با این وجود این را هم فراموش نکنید که بیشتر افرادی که سرطان سینه می‌گیرند سابقه خانوادگی نداشته‌اند.
• ژن‌های ارثی: بعضی از ژن‌های جهش یافته (که ارثی هستند و از والدین به بچه‌‌ها می‌رسند) هم می‌توانند باعث بالا رفتن شانس ابتلای سرطان سینه شوند. BRCA1 و BRCA2 معروف‌ترین این ژن‌‌ها هستند.
• قرارگیری در معرض پرتوهای مختلف: اگر در کودکی یا نوجوانی در معرض پرتودرمانی سینه قرار گرفته‌اید شانس ابتلایتان به سرطان سینه بالا خواهد رفت.
• چاقی و اضافه وزن
• قاعدگی زودرس و یائسگی دیررس: شروع قاعدگی پیش از سن 12 سالگی می‌تواند شانس ابتلا را بالا ببرد. این موضوع در مورد یائسگی‌هایی که خیلی دیر اتفاق می‌افتند هم صادق است.
• بارداری در سن بالا: زنانی که بعد از سن 30 سالگی اولین زایمان را تجربه می‌کنند معمولا بیشتر سرطان سینه می‌گیرند.
• عدم بارداری: زنانی که هیچوقت باردار نمی‌شوند، شانس ابتلای بیشتری نسبت به زنانی که یک زایمان یا بیشتر داشته‌اند را تجربه می‌کنند.
• هورمون تراپی یائسگی: زنانی که بعد از یائسگی و برای درمان علائم آن داروهای هورمون تراپی دریافت می‌کنند شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه دارند
• مصرف الکل

ایمونوتراپی سرطان سینه

ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی، یکی از روش‌های درمان سرطان است که نه از دارو یا اشعه، بلکه از خود سیستم ایمنی بدن برای شروع درمان و کشته شدن سلول‌های سرطانی کمک می‌گیرد. ایمنی درمانی در واقع چیزی است شبیه به واکسیناسیون. یعنی تحریک کردن سیستم ایمنی با یک دوز بسیار پایین از آنتی بادی. ایمونوتراپی روشی نسبتا جدید است و به اندازه جراحی یا شیمی درمانی، برای درمان سرطان تهاجمی محسوب نمی‌شود. همین موضوع باعث شده که بسیاری از متخصصان معتقد باشند که به اندازه کافی آمارهای مثبت ندارد. با این حال برای بیماران سرطان سینه کیس‌های درمان شده توسط ایمنی درمانی کم نیستند. اما در ایمونوتراپی سرطان سینه دقیقا چه اتفاقی می‌افتد؟

ایمنی درمانی یک روش مدرن و متفاوت

در این روش، سلول‌های سیستم ایمنی بدن از آن خارج شده و روی آن‌ها تعدادی ملکول شیمیایی قرار می‌گیرند. با کمک این ملکول‌های شیمیایی سلول‌ها می‌توانند سلول‌های مبتلا به سرطان سینه را شناسایی کنند. بعد از این تغییرات، سلول‌ها دوباره به بدن تزریق شده، فورا به محل تجمع سلول‌های سرطانی رفته و آن‌ها را در مدت زمان کمی تخریب می‌کنند. این ملکول‌های شیمیایی همان داروهایی هستند که تفاوت ایجاد کرده و ایمنی درمانی را کامل می‌کنند. آنتی بادی‌هایی که در ایمونوتراپی سرطان سینه مورد هدف قرار می‌گیرند، این موارد هستند:

• پرتوزوماب (Pertuzumab): یک آنتی بادی مونوکلونال که مسیر سلول‌های سرطانی HER2 (نوع خاصی از سرطان سینه) را هدف می‌گیرد.
• ساکیتوزوماب گویتکان (Sacituzumab govitecan-hziy): یک ترکیب دارو- آنتی بادی که مسیر TROP-2 را مورد هدف قرار می‌دهد.
• تراستازوماب دروکستان (Trastuzumab deruxtecan): یک ترکیب دارو- آنتی بادی که داروهای کشنده را به تومور رسانده و آن‌ها را کاملا تخریب می‌کنند.

داروهای دیگری هم در ایمونوتراپی سرطان سینه به کار می‌روند که هر کدام مختص یک نوع خاص از سلول‌های سرطانی‌اند و به طور مشخص همان نوع سلول‌ها را تخریب می‌کنند. ایمنی درمانی یک روش دیگر هم دارد که در آن به جای سلول‌های نرمال سیستم ایمنی بدن، سلول‌های سرطانی از بدن بیرون آورده می‌شوند تا قسمت‌هایی از DNA آن‌ها که جهش یافته مورد برسری قرار گیرد. همین بخش‌های خاص DNA هستند که با تغییراتشان به سلول دستور تقسیم بیش از حد را می‌دهند (که نتیجه آن سرطان است). بعد، سلول‌های سیستم ایمنی را طوری تغییر می‌دهند که بتوانند سلول‌های سرطانی دارای آن DNA خاص را شناسایی و تخریب کنند. ایمونوتراپی سرطان سینه، در واقع نوعی توانمندسازی خود بدن و سیستم ایمنی آن است تا بتواند در نقش دارو عمل کرده و سرطان سینه را از بین ببرد.

نباید فراموش کرد که ایمونوتراپی سرطان سینه، یک روش نسبتا جدید است و هنوز در آزمایش‌های بالینی (clinical trials) به صورت تست انجام می‌شود تا میزان تاثیرگذاری‌اش را بتوان کاملا فهمید. درمان سرطان برای موارد سرطان سینه که زود تشخیص داده می‌شوند معمولا جراحی است. بر اساس استیج و ویژگی‌های ملکولی سرطان سینه در هنگام تشخیص، ممکن است شیمی درمانی، رادیوتراپی و هورمون تراپی هم به فرایند درمان اضافه شوند.