سلولها، واحدهای اولیهی سازندهی بدن هر کدام از ما هستند. این سلولها رشد میکنند و تقسیم میشوند و هر وقت که بدن به آنها نیاز داشته باشد، گروهها و بافتهای تازه میسازند. معمولا هم با پیر شدن یا آسیب دیدن، از بین میروند تا سلولهای جدید جایشان را بگیرند. این یک فرایند تولد/مرگ در سلولها و بدن سالم است. انواع سرطان اما، بر اثر به هم ریختن این فرایند به وجود میآیند. سرطان با تغییرات ژنتیکی شروع میشود که فرایند تولد تا مرگ را به هم میریزند و مشخصا بیشتر از میزان عادی تقسیم میشوند. این تقسیم بیش از اندازه، تومور میسازد که به نوبه خود میتواند خوشخیم یا بدخیم باشد. تومورهای سرطانی، تومورهای بدخیم هستند. با این حال تومورهای خوشخیم اغلب آسیبی به بدن نمیرسانند، حتی اگر بزرگ شوند. بعضی از انواع سرطان اما لزوما در بدن تومور ایجاد نمیکنند.
در این مطلب، با انواع سرطان و واژههایی آشنا خواهیم شد که گاهی برای اطلاق به آنها استفاده میشوند و ممکن است گاهی با شنیدن آنها گیج شوید.
سارکومها بین انواع سرطان، رواج چندانی ندارند و بیشتر در استخوان و بافت نرم به وجود میآیند (مثلا در چربی، عضلات، شریانهای خونی و اعصاب، بافتهای عمیق و فیبروزی). طبق تحقیقات انستیتو ملی سرطان در آمریکا، هر سال در این کشور حدود 12 هزار سارکوم بافت نرم و 3 هزار سارکوم استخوان تشخیص داده میشود. سارکومهای استخوان بین کودکان، و سارکومهای بافت نرم بیشتر بین بزرگسالان رایجاند.
همانطور که از اسمش مشخص است، بافتهای نرم بدن را تحت تاثیر قرار میدهد و اندامهایی مانند دست، پا، سینه یا معده را درگیر میکند. این سارکوم هم در کودکان به وجود میآید، هم در بزرگسالان.
سارکوم در استخوان، در واقع همان تومور استخوان است و بیشترین کیسهای آن را کودکان تشکیل میدهند. استئوسارکوم (osteosarcoma) رایجترین نوع سرطان استخوان است.
لنفوم در واقع توموری است که در سلولهای غدد لنفاوی یا همان لنفوسیتها در بدن به وجود میآید. این بیماری میتواند از طریق خون یا جریانهای لنف از غدهای به غده دیگر برود و یا حتی از لنف خارج شده و به اندامها نفوذ کند. پوست، ریهها، سیستم عصبی مرکزی، معده، کبد و .. همه میتوانند با متاستاز لنفوم، سرطانی شوند. سرطان غدد لنفاوی با سفر در بدن، میتواند آنتیژنهای دیگر قسمتهای بدن را هم از بین ببرد و به اصطلاح بچرخد. بسته به سن، جنسیت و وضعیت سلامت عمومی لنفوم میتواند علامتهای مختلفی را در بدن به وجود بیاورد. لنفوم هوچکین و غیرهوچکین دو نوع اصلی این بیماری هستند. در این مطلب، انواع این سرطان را همراه با علائمشان کامل توضیح دادهایم.
ملانوما، نوعی از سرطان پوست است که ملانوسیتها (رنگدانههای پوستی) را تحت تاثیر قرار داده و میزان رشد و تقسیم آنها را از کنترل خارج میکنند. این اتفاق ممکن است هر جایی از بدن بیفتد، با این حال ملانوما نسبت به دیگر انواع سرطان پوست نسبتا کمیاب است. این عدم رواج، به معنی بیخطر بودن آن نیست چون اگر به تشخیص و درمان زودهنگام نرسید، میتواند به دیگر جاهای بدن متاستاز داده و جان فرد را تهدید کند. این بیماری در اثر عدم استفاده منظم از ضد آفتاب، کاربرد بیش از اندازه یا غیرسالم سولاریوم و البته قرار گرفتن در معرض نور خورشید به وجود میآید. وقتی سرطان در پوست به وجود بیاید، سلولهای بیمار هنوز ملانین میسازند، بنابراین تومورهای ملانوما بیشتر اوقات قهوهای یا سیاه هستند.
اگر توانایی ساختن ملاتونین در این سلولها از بین برود شاهد تومورهای سفید، قهوهای یا حتی صورتی خواهیم بود. این نوع سرطان میتواند هر جای پوست به وجود بیاید اما بیشتر اوقات از سینه و کمر (در مردان) و پا (در زنان) شروع میشود. صورت و گردن هم از نقاطی هستند که معمولا به سرطان پوست دچار میشوند. انواع سرطان پوست، همه افراد را تهدید میکنند اما پوستهای تیره را کمتر (در این مطلب دلیلش را بخوانید). خود سیاهپوستان هم میتوانند در قسمت کف دست و پا یا زیر ناخن دچار ملانوما شوند. در واقع در این قسمتها، ملانوما بیشتر سیاه پوستان را تهدید میکند.