اگر خودتان یا یکی از اطرافیان نزدیک، یک دوره درمان سرطان را پشت سر گذاشته باشد، حتما اسم داروهای مختلف سرطان را شنیده‌اید. هر کدام از این داروها مکانیسم خاصی دارند و با روش ویژه خودشان به سلول‌های سرطانی در بدن حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برند. کیترودا داروی سرطان ملانوما، هوچکین و تعدادی از سرطان‌های دیگر است. این دارو با فعالیت در بدن، در رشد و تقسیم سلول‌های سرطانی اختلال ایجاد می‌کند. همان طور که احتمالا می‌دانید، شیمی درمانی یک درمان دارویی برای بیماری سرطان است که داروهایی را وارد بدن می‌کند تا مستقیما به سراغ سلول‌های سرطانی بروند و رشد سرطان را مختل کنند یا به کلی آن‌ها را از بین ببرند.
پزشکان مثل هر داروی دیگری، کیترودا (Keytruda) را با آزمایش و شناخت دقیق سرطان در بدن تجویز می‌کنند و ممکن است در خیلی از بیماری‌ها کارامد نباشد. این دارو، مورد تایید FDA یا سازمان غذا و داروی آمریکا هم هست. علاوه بر درمان ملانوما، سرطان هایی که می‌توان با کیترودا با آن‌ها مبارزه کرد، این‌ها هستند:
کیترودا درمان سرطان را در بزرگسالان انجام میدهد، اما تحت شرایط خاصی به کودکان نیز تجویز می‌شود (لنفوم، تومورهای سخت، سرطان پوست).
کیترودا، پمبرلیزوماب (pembrolizumab) در ترکیبش دارد و در کلاس دارویی بازدارنده‌های (PD-1 inhibitors) قرار می‌گیرد. این دارو، یک داروی ایمنی درمانی هم هست. یعنی می‌تواند بخش‌های خاصی از سیستم ایمنی را تحریک و تقویت کند تا با سلول‌های سرطانی مبارزه کند. کیترودا در قالب تزریق وریدی (IV یا intravenous) به بدن داده می‌شود. یعنی به مرور زمان و در چند مرحله به رگ وارد می‌شود. کیترودا را می‌توان در ترکیب با داروهای دیگر هم (برای درمان انواع خاصی از سرطان) به کار برد یا به عنوان تنها دارو در برنامه درمانی در نظر گرفت.
مثل هر داروی دیگری، کیترودا هم می‌تواند عوارض جانبی ملایم تا جدی داشته باشد. خود این دارو، عوارض جانبی مشخصی دارد که در فهرستی آن‌ها را می‌گوییم، اما این نکته را هم نباید فراموش کنید که اگر در ترکیب با داروهای دیگر مصرف شود ممکن است عوارضی را تجربه کنید که کاملا جدید هستند:
بیشتر عوارض کیترودا بعد از چند روز یا چند هفته از بین می‌روند، اما اگر ماندگار و جدی شدند خود به درمان نیاز خواهند داشت. ممکن است کیترودا درمان سرطان را به خاطر عوارض سخت و ماندگار، به تعویق بیاندازد. عوارض سخت کیترودا عبارت‌اند از:
ممکن است هنگام دریافت کیترودا، موهای سر و بدنتان ریزش پیدا کنند. در واقع مطالعات کلینیکی در افراد مبتلا به سرطان ریه، 47% از افرادی که در فرایند درمان سرطان با شیمی درمانی، این دارو را دریافت کرده بودند ریزش مو گرفتند. اما آمار ریزش مو در افرادی که شیمی درمانی خود را بدون دریافت کیترودا انجام می‌دادند، 36% بود. البته در افرادی که تحت درمان سرطان هستند ریزش مو یک مسئله رایج و در عین حال موقتی است. معمولا هم بعد از پایان درمان خود به خود رفع خواهد شد. اگر در مورد این دارو و احتمال از دست دادن موهایتان نگرانی دارید، حتما با پزشک متخصصتان مشورت کنید.
نکته‌ای که دانستنش در مورد این دارو ضروری‌ست، این است که کیترودا می‌تواند به مایعات بدن منتقل شود. به همین دلیل، پزشکان توصیه می‌کنند که حداقل 48 ساعت بعد از دریافت آن، مایعات بدن با جایی تماس نداشته باشند (خلط، ادرار، استفراغ یا حتی تف). حتی پزشکان و همراهان بیمار باید هنگام رسیدگی به او یا تماس با سطح آلوده دستکش دست کنند و لباس‌های او را جدا از بقیه افراد شستشو بدهند. خانم‌های باردار، منع مصرف در مورد کیترودا دارند و ممکن است به جنین‌شان آسیب برسد. اگر کیترودا مصرف می‌کنید و در طول درمان باردار شده‌اید، باید حتما به پزشک اطلاع بدهید تا بهترین راه حل را پیدا کند. بارداری و شیردهی در هنگام مصرف کیترودا خطرناک است و باید تا 4 ماه بعد از پایان استفاده، جلوگیری کنید.
جواب ساده این است که بله. کیترودا عوارض جانبی دارد و همان طور که گفتیم، ممکن است بعضی‌هایشان شدید باشند و بیمار را اذیت کنند. پزشک یا پرستار در طول دوره درمان سرطان، با دقت شما و علائم‌تان را تحت نظر خواهند داشت و در جلساتتان هم باید از چیزهایی که تجربه می‌کنید برایشان توضیح بدهید. اما چه زمانی باید درمان فوری بگیرید و حتما پیش پزشک بروید؟
در این شرایط، پزشک برای شما مسکن یا انواع داروهای کمکی تجویز می‌کند تا دوران درمان سرطان یا شیمی درمانی را راحتتر بگذرانید.