رادیوتراپی یک روش درمانی برای سرطان است که در آن به کمک اشعه و پرتوهای قوی سلولهای سرطانی تخریب میشوند. بسته به نوع و مرحله پیشرفت سرطان روشهای درمانی مختلفی از رادیوتراپی برای بیمار تجویز میشود که متداولترین روش، پرتو درمانی خارجی و هدایت پرتوها به تودههای سرطانی است. حال سوال اینجاست که تعداد جلسات و مراحل رادیوتراپی چقدر است؟ دغدغه بسیاری از بیماران این است که پرتودرمانی چقدر طول میکشد و چه مدت باید تحت درمان باشند. در این محتوا سعی داریم شما را با دوره درمان سرطان با رادیوتراپی یا پرتو درمانی آشنا کنیم.
پایه و اساس درمان سرطان تخریب سلولهای سرطانی و جلوگیری از رشد و تکثیر بیش از حد سلولی است. در تمام روشهای درمانی سرطان سلولهای سالم بدن هم تحت تاثیر قرار میگیرند و متاسفانه این عارضه منجر به پایین آمدن سیستم ایمنی بدن میشود. در پرتو درمانی یا رادیوتراپی هم اشعهها هم بر سلولهای سرطانی و هم بر سلولهای طبیعی اثر میکنند اما بیشترین تاثیر اشعهها بر سلولها و تومورهای سرطانی است. از دوزهای بالای پرتوها و اشعههای موثر بر سلولهای سرطانی برای از بین بردن کامل این سلولها و از دوزهای پایین برای کوچک کردن سایز تومورها استفاده میشود.
هر دوره از پرتو درمانی با توجه به نیازهای خاص بیمار طراحی میشود. بنابراین برای تعیین مراحل و تعداد جلسات درمان رادیوتراپی لازم است یک مراجعه اولیه به مرکز درمانی داشته باشید و با پزشک خود صحبت کنید. در این جلسه در مورد طول درمان با رادیوتراپی صحبت شده و نقاط درمانی توسط رادیوتراپیست یا انکولوژیست مشخص میشود. ضمناً در صورتی که رادیوتراپی در ناحیه گلو، گردن و سر انجام شود پزشک از شما میخواهد به دندانپزشک مراجعه کنید و چکاپ شوید تا در صورت نیاز قبل از شروع پرتو درمانی، بیماریهای دهان و دندان را درمان کنید. در نهایت با توجه به نوع و مرحله پیشرفت سرطان، تعداد جلسات و دوز درمانی تعیین میشود.
مراحل درمان سرطان با رادیوتراپی به شرح زیر است:
برای تعیین روش درمان تمام اطلاعات در مورد نوع سرطان و بیماری دریافت شده و پرونده پزشکی تشکیل میشود. در این مرحله غربالگری سرطان، سی تی اسکن و ام آر آی و یا نمونه برداری انجام میشود تا دقیقاً مشخص شود سرطان در چه مرحلهای است و در کدام مناطق بدن است.
در این مرحله مکان دقیق تومور در بدن بیمار تعیین شده و کانتورینگ اندامهای در معرض خطر انجام میشود تا مراقبتهای لازم برای به حداقل رساندن میزان آسیب به اندامهای نزدیک به محل سرطان انجام شود.
در این مرحله حداکثر دوز اشعهها و پرتوها برای تخریب سلولهای سرطانی و کوچک کردن تومورها تعیین میشود همچنین برای به حداقل رساندن آسیب به دیگر اندامها حداقل دوز هم تعیین میشود.
در این مرحله جلسات رادیوتراپی شروع میشود و در طول درمان جلسات مشاوره با پزشک هم خواهید داشت. هر جلسه از پرتو درمانی معمولاً با آمادهسازی قبلی و موقعبت یابی مکان پرتو درمانی، معمولاً 30 دقیقه به طول میانجامد. به طور کلی با توجه به شرایط بدنی و بیماری و همچنین با توجه به اینکه پرتو درمانی تنها روش درمانی انتخاب شده باشد یا با دیگر روشهای درمانی به صورت ترکیبی انجام شود، بین 3 الی 5 جلسه در هفته در نظر گرفته میشود.
در این مرحله بعد از گذشت 8 هفته از درمان با رادیوتراپی، آزمایشهای غربالگری(CT، MRI)، آزمایش خون بیولوژیکی و معاینه بالینی برای بررسی نتایج پرتو درمانی بر بیمار انجام میشود تا ادامه درمان تعیین شود.
برای نتیجه گیری بهتر و کنترل عوارض پرتو درمانی لازم است اقدامات زیر را در طول درمان رادیوتراپی انجام دهید: